To najstarsze miasto województwa warmińsko-mazurskiego. Prawa miejskie otrzymało w 1237 r. W 1945 r. śródmieście zostało dotknięte zniszczeniami wojennymi. Zachowało się kilka średniowiecznych zabytków, wśród nich kościół katedralny pw. św. Mikołaja z XIII–XV w., Brama Targowa z 1309 r. i pozostałości fortyfikacji miejskich, kościół podominikański pw. NMP z XIII–XVI w. (obecnie Galeria EL) i kościół pw. Bożego Ciała z XIII–XV w. Od lat 80. XX w. śródmieście jest odbudowywane, a nowe budynki stylizuje się na historyczne.
Zwiedzanie warto zacząć od spaceru po starówce, gdzie można podziwiać zrekonstruowane kamieniczki. Interesującym średniowiecznym elementem Starego Miasta jest Ścieżka Kościelna. To wąskie przejście pomiędzy kamienicami, które łączy obecnie ulicę Świętego Ducha z ulicą Mostową. W dawnych czasach wznosiły się przy niej trzy kościoły: pw. Świętego Ducha, pw. św. Mikołaja i przyklasztorny kościół pw. NMP. Bardzo wysoką budowlą (97 m, co odpowiada wysokości n.p.m. pochylni Buczyniec) jest kościół katedralny pw. św. Mikołaja z wieżą z tarasem widokowym. Średniowieczna świątynia była kilka razy przebudowywana, mocno ucierpiała podczas pożaru w 1777 r. i II wojny światowej. W jej wnętrzu znajduje się wiele średniowiecznych zabytków sztuki sakralnej. Charakterystycznym obiektem jest również Brama Targowa, element miejskich murów obronnych. Przy budowli stoi figura Piekarczyka. Według podań to właśnie dzielny czeladnik piekarski obronił miasto i mieszkańców przed Krzyżakami, odcinając linę podtrzymującą bronę w Bramie Targowej i tym samym blokując wejście do miasta.
W mieście zabytkowa architektura sąsiaduje z innymi atrakcjami turystycznymi. Wśród nich warto wymienić Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu bulwar Zygmunta Augusta 11, 82-300 Elbląg, tel. 55 232 72 73 wew. 43, muzeumel@elblag.com.pl, www.muzeum.elblag.pl . Placówka udostępnia zwiedzającym bogate zbiory archeologiczne i ekspozycje multimedialne, które obrazują m.in. historię miasta i okolic oraz funkcjonowanie dawnej osady Truso. Na wystawie można także obejrzeć kolekcję ceramiki kadyńskiej – jedną z największych w Europie. Muzeum znajduje się na terenie, na którym stał kiedyś zamek krzyżacki. Zachowały się po nim resztki murów, słodownia i piwnice.
Kolejnym wartym odwiedzenia miejscem jest mieszczące się w średniowiecznych murach Centrum Sztuki Galeria EL, ul. Kuśnierska 6, 82-300 Elbląg, tel. 55 625 67 84, galeria-el@galeria-el.pl, www.galeria-el.elblag.eu , polecane przede wszystkim amatorom lokalnej twórczości. Prace plastyczne gromadzone są tutaj od lat 60. XX w. Na terenie miasta dodatkowo znajduje się kolekcja form przestrzennych. Odpoczynek na łonie natury można zaplanować w leśnym parku miejskim Bażantarnia o powierzchni 369 ha. Rozciąga się on na wzgórzach Wysoczyzny Elbląskiej, poprzecinanych strumykami, porośniętych lasem bukowo-grabowym, w którym kryją się pomniki przyrody i głaz narzutowy Diabelski Kamień. Można tu spotkać sarny, jelenie, dziki i lisy oraz posłuchać śpiewu ptaków. W otulinie Bażantarni znajduje się Góra Chrobrego, stanowiąca naturalny punkt widokowy, z którego można podziwiać Elbląg i okolice.
Na obrzeżach miasta położony jest park rozrywki Nowa Holandia Nowe Pole 1b, 82-300 Nowe Pole, tel. 55 615 10 85, www.rpr.nowaholandia.pl , polecany głównie rodzinom z dziećmi. Obejmuje on obszary przyrodnicze ze ścieżkami edukacyjnymi, osadę wikingów, dmuchańce, minizoo i wiele innych atrakcji.