Dawny gród pruskiego plemienia Bartów, który nosił staropruską nazwę Resel, a w 1241 r. został zdobyty przez Krzyżaków. Miasto lokowano w 1337 r. i od początku budowane było według wcześniej ustalonego planu. Do dziś zachował się średniowieczny układ urbanistyczny z większością murów obronnych i niektórymi basztami.
W 1631 r. wypędzeni z Braniewa jezuici przejęli zabudowania klasztorne pozostałe po zakonie augustianów i utworzyli w Reszlu kolegium. W XIX w. planowano tu nawet utworzenie uniwersytetu. Reszel był znany jako miasto artystów, zatrudnianych często przy pracach w Świętej Lipce. Podczas II wojny światowej miasto nie doznało większych zniszczeń.
Reszel jest członkiem założycielem polskiej sieci miast Cittaslow. Najbardziej rozpoznawalnym zabytkiem Reszla jest gotycki zamek (ul. Podzamcze 3, 11-440 Reszel, tel. 89 755 01 09, www.zamek-reszel.com), wzniesiony w latach 1350–1401. To masywna budowla ze strzelistą neogotycką wieżyczką, okrągłą basztą i bramą prowadzącą na dziedziniec. Był jedną z rezydencji biskupów warmińskich, w tym ostatniego z nich – Ignacego Krasickiego. Obecnie w zamku dostępne są komnaty gościnne, działa też galeria, która organizuje wystawy sztuki współczesnej. Można wejść na wieżę oraz zwiedzić znajdujące się w podziemiach muzeum z wystawą narzędzi tortur. Wśród 50 oryginalnych eksponatów zobaczymy m.in. fotel czarownicy, żelazną dziewicę, kołyskę Judasza oraz torturę wody. W Sali Rycerskiej przedstawiono historię rycerstwa europejskiego, a w Komnacie Rycerskiej można podziwiać zbroje (m.in. tę imitującą zbroję mitycznego króla Artura), broń białą (w tym miecz imitujący legendarny miecz Excalibur) oraz broń palną. Kolejnym średniowiecznym zabytkiem Reszla jest kościół pw. św. św. Piotra i Pawła. Jego budowę rozpoczęto w połowie XIV w. Jest to trójnawowa świątynia z prezbiterium oraz okazałą wieżą. Po pożarze z 1806 r. została odbudowana i od nowa wyposażona w latach 1822–1843. W ołtarzu głównym znajduje się obraz przedstawiający patronów kościoła, autorstwa Antoniego Jana Blanka (1785–1844), pochodzącego z Warmii profesora sztuk pięknych na Uniwersytecie Warszawskim. Mierząca 51,2 m wieża kościelna jest dostępna dla zwiedzających. Wewnątrz niej można zobaczyć mechanizm zegara z 1913 r. oraz dzwony kościelne, a z jej szczytu obejrzeć panoramę miasta i okolic. Pośrodku rynku stoi zabytkowy ratusz w stylu klasycystycznym, zbudowany w latach 1815–1820. Portyk wejściowy jest ozdobiony dwoma kolumienkami, a na dachu znajduje się wieżyczka zegarowa z hełmem i iglicą.
W Reszlu spalono na stosie ostatnią w Europie kobietę oskarżoną o czary. Wydarzyło się to w 1811 r. Ofiarą była Barbara Zdunk. Zarzucono jej nie tylko czary, ale przede wszystkim podpalenie. W 1807 r. część miasta spłonęła, a przyczyny pożaru były niejasne. Proces trwał trzy lata. Sprawa winy budziła kontrowersje, jednak sąd w Królewcu zatwierdził wyrok. Przed spaleniem skazaną uduszono.
20,4 km
