Miejsca

Twierdza Boyen ul. Turystyczna 1, 11-500 Giżycko, www.twierdza.gizycko.pl leży na zachód od Giżycka, na wąskim przesmyku pomiędzy dużymi jeziorami Niegocin i Kisajno. Potocznie jest nazywana twierdzą, mimo że w rzeczywistości to fort artyleryjski z miejscem na ok. 80 dział. Nazwa została jej nadana, by uczcić inicjatora jej budowy generała Hermanna von Boyena. Trzy z sześciu bastionów nazwano od jego imion – Leopold, Ludwig, Hermann, a trzy pozostałe zostały nazwane od słów jego rodowego zawołania – Recht (Prawo), Schwert (Miecz), Licht (Światło).
Twierdza stanowi dobry przykład pruskiej szkoły fortyfikacyjnej. Była głównym ogniwem w łańcuchu umocnień zamykających od wschodu wstęp na teren państwa pruskiego. Została zbudowana w latach 1844–1856 na obszarze liczącym ok. 100 ha, a jej wały osiągały prawie 30 m wysokości. Przez wał zewnętrzny, czyli tzw. przeciwwale, przechodziło się murowaną zewnętrzną poterną (podziemnym przejściem), która była zakrzywiona. Takie rozwiązanie miało uniemożliwić przeciwnikowi ostrzał głównego wejścia. Przed poterną znajduje się okienko wysuniętej wartowni, widać stąd Bramę Giżycką. Jest to główne i reprezentacyjne wejście od strony miasta. Po lewej i prawej stronie ciągnie się sucha fosa. Na koronie przeciwwału znajduje się przedpiersie, które stanowiło osłonę dla żołnierzy na tzw. ławie strzeleckiej. Po lewej stronie widać otaczający
całą twierdzę ceglany mur Carnota z otworami strzelniczymi, o długości ok. 2,3 km, a po prawej – kaponierę (wysunięty przed mury obiekt, służący do aktywnej obrony, z którego można było prowadzić ogień z broni maszynowej nie tylko w kierunku wejścia, ale też suchej fosy, w przypadku
gdyby wał został sforsowany przez przeciwnika).
W sierpniu 1914 r. Rosjanie bezskutecznie próbowali okrążyć i zdobyć twierdzę. Podczas II wojny światowej nie pełniła już funkcji obronnych, ale nadal miała znaczenie militarne. Mieściła się w niej placówka wywiadu, przetrzymywano tu jeńców rosyjskich, od których pozyskiwano informacje.
W twierdzy przechowywano także zrabowane dzieła sztuki. Niektórzy uważają, że mogła tutaj trafić legendarna Bursztynowa Komnata. Obecnie w koszarowcu działa galeria, w której prezentowane są m.in. duża makieta twierdzy Boyen, sala żołnierska oraz umundurowanie żołnierzy rosyjskich i pruskich z okresu I wojny światowej, wystawa poświęcona historii Giżycka, sala regionalna, wystawa rękodzieła (gobeliny) i sala NSZZ Solidarność w Giżycku. W pomieszczeniach laboratorium prochowego mieści się ekspozycja broni. Zobaczyć tu można m.in. broń palną czarnoprochową, broń i amunicję myśliwską, a także destrukty XX-wiecznej broni palnej – karabiny
Mosin i Mauser, pistolet maszynowy PPSz, bagnety i części wyposażenia wojskowego z epoki oraz dioramy. W stajni z wozownią prezentowana jest stała ekspozycja związana przede wszystkim z przeznaczeniem i funkcją tego obiektu, a w warsztacie zbrojmistrza – wystawa dotycząca historycznej funkcji obiektu, przedstawiająca wyposażenie kuźni. Obecnie prowadzona jest rewitalizacja muru Carnota (stan na listopad 2020).