Ślad trasy w pliku GPX
Giżycko (0,0 km) • Wilkasy (4,5 km) • Wronka (8,4 km) • Szczybały Giżyckie
(11,3 km) • Sterławki Małe (15,5 km) • Sterławki Wielkie (20,2 km) • Kronowo (25,7 km) • Doba (30,5 km) • Bogacko (37,7 km) • Sterławki Małe (41,7 km) • Wronka (44,9 km) • Wilkasy (49,3 km) • Giżycko (52,0 km)
Trasa miejscami wymagająca, zwłaszcza w północnej części, mija za to wiele miejsc nad wodą, w których można odpocząć. Atrakcją przyrodniczą jest także aleja lipowa, prowadząca do kaplicy rodu Schenk zu Tautenberg, która niewątpliwie należy do najbardziej imponujących obiektów tego typu na Mazurach. Uzupełnienie wycieczki rowerowej może stanowić zwiedzanie Giżycka – zamku krzyżackiego, twierdzy Boyen, wieży ciśnień z tarasem widokowym – oraz pobyt na jednej z najładniejszych mazurskich plaż.
Wycieczkę dookoła jeziora Dejguny rozpoczynamy przy Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Giżycku. Przejeżdżamy mostem obrotowym na drugą stronę Kanału Łuczańskiego i jedziemy dalej, obok parku Rogera Goemaere’a, w kierunku Wzgórza św. Brunona.
Następnie przecinamy Kanał Niegociński i zmierzamy do Wilkas. W tej miejscowości można skorzystać z miejsca do odpoczynku przy marinie. Na rondzie w Wilkasach kierujemy się na Mrągowo drogą krajową nr 59, a później skręcamy w prawo, w ulicę Lipową, zgodnie z drogowskazem „Wronka 4”. We Wronce skręcamy w lewo, na południe, w stronę Szczybał Giżyckich. Przed miejscowością jest ostry zakręt w prawo. Po drodze, nad Jeziorem Okrągłym można odpocząć na niewielkiej, dzikiej plaży.
Dojeżdżamy do Sterławek Małych. Przy pierwszych zabudowaniach tej miejscowości skręcamy w lewo, by uniknąć jazdy drogą wojewódzką nr 592. Kierujemy się w lewo, a następnie jedziemy szutrem do drogi asfaltowej, którą skręcamy w lewo do Sterławek Wielkich.
Za wsią jedziemy dalej drogą asfaltową, zgodnie z drogowskazem „Kronowo 4”. W Kronowie do dyspozycji turystów są wiata i niewielka plaża nad jeziorem. Tu rozpoczynamy objazd zatoki jeziora Dejguny. Za wsią kierujemy się szutrem w prawo. Jedziemy dalej przez las i skręcamy ponownie w prawo przed wyjazdem na otwartą przestrzeń. Nawierzchnia szutrowa na drodze leśnej jest bardziej nierówna. Po prawej stronie mijamy podmokły teren rozlewiskowy jeziora Dejguny, a po lewej, po wyjeździe z lasu, przed miejscowością Doba – aleję potężnych lip, która prowadzi do ruin kaplicy rodu Schenk zu Tautenberg.
W Dobie wjeżdżamy na drogę asfaltową i kierujemy się w prawo, na Dziewiszewo. Przed miejscowością skręcamy ponownie w prawo, w drogę o szutrowej nawierzchni, a na rozwidleniu dróg szutrowych kierujemy się w lewo, w stronę lasku.
Docieramy do wsi Kamionki. Jest tu duża plaża, nie ma na niej jednak infrastruktury turystycznej. Z plaży kierujemy się w prawo, drogą szutrową na południe, do wsi Bogacko. Tu również można odpocząć na plaży.
W Bogacku wjeżdżamy na asfalt, a na rozwidleniu dróg za wsią skręcamy z niego w prawo i jedziemy dalej wśród pól uprawnych. Docieramy do drogi wojewódzkiej nr 592. Skręcamy w stronę Sterławek Małych, przejeżdżamy przez przejazd kolejowy, a po dotarciu do miejscowości odbijamy w lewo, w drogę szutrową, objeżdżając przystanek autobusowy.
Wśród pól uprawnych zmierzamy dalej do Wronki. We wsi skręcamy dwa razy w lewo i przejeżdżamy przez przejazd kolejowy. Drogą szutrową docieramy do osiedla domów jednorodzinnych należącego już do Wilkas. Tutaj można odpocząć na plaży z pomostem nad jeziorem Tajty. Następnie ulicą Przemysłową kierujemy się na wschód, do centrum Wilkas. Wjeżdżamy na asfalt, a po dotarciu do drogi krajowej nr 59 udajemy się biegnącą wzdłuż niej ścieżką pieszo-rowerową do Kanału Niegocińskiego. Tu skręcamy w prawo, przejeżdżamy ścieżką rowerową obok Wzgórza św. Brunona i znaną nam już drogą wracamy do Giżycka.
Na zakończenie wycieczki warto zaplanować zwiedzanie Giżycka: zamku krzyżackiego, twierdzy Boyen i wieży ciśnień z tarasem widokowym.
Na wycieczkę wokół jeziora Dejguny najlepiej wybrać się rowerem crossowym lub górskim. To propozycja polecana przede wszystkim tym, którzy lubią drogi szutrowe. Stanowią one ponad połowę trasy. Drogi wokół północnej części jeziora zaliczają się do trudnych. Odpoczynek można zaplanować nad wodą, na plażach w Kronowie, Kamionkach i Bogacku oraz w marinie w Wilkasach, a także w zajeździe Biały Młyn w Sterławkach Wielkich, w którym serwowane są dania kuchni regionalnej.
Przez Giżycko przejeżdżają pociągi regionalne kursujące na trasie Olsztyn – Ełk. Jest też kilka połączeń dalekobieżnych.
Jezioro Dejguny
Akwen ma bardzo zróżnicowaną linię brzegową, z kilkoma półwyspami. Wśród nich jest tzw. Lisi Ogon, zlokalizowany między Grzybowem a Kronowem. U jego nasady znajdują się bunkry z czasów II wojny światowej. W latach 1941–1944 przypuszczalnie działała w nich centrala łączności obsługująca Wilczy Szaniec. W tym okresie jezioro stało się terenem wojskowym. Na wyspie wzniesiono budynek (zniszczony w 1945 r.), który był użytkowany przez nazistowskich dygnitarzy. Według miejscowych opowieści w jeziorze zatopiony został sprzęt wojskowy: nie tylko niemiecki, ale także należący do Armii Czerwonej. W południowej części zbiornika usypano groblę, w wyniku czego powstało nieduże jezioro Dejgunek. W 1896 r. została nią poprowadzona linia kolejowa z Kętrzyna do Giżycka, najstarsza na Mazurach. Na północnym brzegu jeziora znajdowała się
miejscowość Dejguny, która w 1945 r. została spalona. Nie zachowały się po niej żadne ślady.
Jezioro Szkolne
Jezioro Dejguny jest zwyczajowo nazywane przez mieszkańców Jeziorem Szkolnym. Lokalna nazwa nawiązuje do zajęć praktycznych dla uczniów Szkoły Rybackiej w Giżycku, które dawniej odbywały się nad tym akwenem.
Sterławki Wielkie
W centrum wsi znajduje się kościół pw. Opatrzności Bożej, a naprzeciw niego, na placyku obok przystanku autobusowego stoi pomnik upamiętniający jubileusz 600-lecia miejscowości. Kościół zbudowano w 1832 r. Projekt świątyni został opracowany w pracowni architekta Karola Fryderyka Schinkla. Kościół odnowiono w 1884 r., wówczas dobudowano do niego wieżę o wysokości 38 m. Wśród elementów wyposażenia warto zwrócić uwagę na drewniany krucyfiks z XVIII w. oraz mosiężną ośmioboczną chrzcielnicę z XVII w. Przy drodze, w dawnym młynie mieści się zajazd Biały Młyn. Jest to bardzo popularna restauracja serwująca dania kuchni regionalnej.
Ruiny kaplicy rodu Schenk zu Tautenberg
Kaplica została wybudowana w 1844 r. Do dziś z budowli zachowały się jedynie dwie ściany – przednia i tylna. Ruiny kaplicy są usytuowane na niewielkim wzniesieniu, wśród drzew. Na drzwiach budowli można zobaczyć pozostałości po płaskorzeźbach: trupiej czaszce i śmierci. Według legendy kaplicę wybudowano z cegieł pochodzących z ruin zamku krzyżackiego, który miał się znajdować na wyspie Gilmie w pobliżu Doby.
