Ślad trasy w pliku GPX
Węgorzewo (0,0 km) • Trygort (4,2 km) • Przystań (8,1 km) • Kanał Mazurski (9,4 km) • Mamerki (10,0 km) • Kamionek Wielki (14,2 km) • Sztynort (18,6 km) • Harsz (26,5 km) • Okowizna (28,7 km) • Ogonki (31,4 km) • Kolonia Rybacka (33,4 km) • Węgorzewo (37,8 km)
Trasa prowadząca wokół jeziora Mamry oferuje wiele atrakcji. Po drodze można m.in. zobaczyć jeden z najlepiej zachowanych w Polsce kompleksów schronów niemieckich z okresu II wojny światowej – Kwaterę Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych w Mamerkach oraz kompleks pałacowo-parkowy w Sztynorcie.
Wycieczkę Małą Pętlą Mamr rozpoczynamy w Węgorzewie. Stąd szlakiem rowerowym Green Velo kierujemy się na zachód, wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 650 do Trygortu. Przejeżdżamy obok Muzeum Tradycji Kolejowej. Za Trygortem, blisko MOR-u „Jezioro Mamry” można odpocząć na plaży, z której roztacza się piękny widok na jezioro. Następnie, kierując się na południe, przejeżdżamy przez miejscowość Przystań, mijamy Kanał Mazurski i docieramy do Kwatery Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych III Rzeszy „Mauerwald” w Mamerkach. Za Mamerkami droga asfaltowa prowadzi dalej przez Pniewo do skrzyżowania w Kamionku Wielkim. Tu skręcamy w lewo i przez Sztynort Mały jedziemy do Sztynortu. Na wzgórzu, po lewej stronie zobaczymy najstarszy dąb w okolicy, rosnący przy jednej z najpiękniejszych alei na Mazurach, objętej ochroną w ramach rezerwatu przyrody Sztynort. Został zasadzony w 1681 r. Wiek drzewa szacowany jest więc na ok. 300 lat. Będąc w Sztynorcie, warto zwiedzić zespół pałacowo-parkowy, później można odpocząć w marinie nad Jeziorem Sztynorckim. Ze Sztynortu wyjeżdżamy drogą prowadzącą przez las w kierunku przesmyku łączącego jeziora Kirsajty i Dargin, będące częścią kompleksu Mamr. Panorama z przerzuconego nad przesmykiem mostu sztynorckiego jest z pewnością jednym z najczęściej fotografowanych mazurskich widoków. Docieramy do Harszu. Tu skręcamy w lewo, zgodnie z drogowskazem na Ogonki. Nad jeziorem Harsz jest zagospodarowana plaża z miejscem do odpoczynku, a sam zbiornik należy do najczystszych na Mazurach. Jadąc dalej drogą asfaltową, mijamy dworek z zabudowaniami gospodarczymi w Okowiźnie. W Ogonkach, kolejnej miejscowości na trasie, szlak łączy się z drogą krajową nr 63. Skręcając w nią w lewo, zobaczymy jezioro Święcajty z plażą i pomostem. Przed bunkrem w Ogonkach wjeżdżamy na drogę rowerową, która prowadzi z powrotem do Węgorzewa. Bunkier jest widoczny z drogi, więc łatwo go znaleźć. Jest dostępny do zwiedzania, ale bardzo zniszczony.
Na trasie nie ma stromych podjazdów, a nawierzchnia asfaltowa zapewnia komfort jazdy. Szlak został wytyczony drogami lokalnymi o małym natężeniu ruchu samochodowego, a na odcinkach, gdzie jest on większy, wydzielonymi drogami rowerowymi. Po drodze można skorzystać z miejsc do odpoczynku: MOR-u „Jezioro Mamry” koło Trygortu, mariny w Sztynorcie i plaży w Ogonkach.
Węgorzewo nie ma stałego połączenia kolejowego. W sezonie letnim bywa uruchamiane połączenie turystyczne z Kętrzynem. Wtedy można również korzystać ze stacji w Trygorcie, Przystani, Mamerkach i Kamionku Wielkim.
Muzeum Tradycji Kolejowej
Muzeum ul. Jaracza 4, 11-600 Węgorzewo, tel. 87 427 16 07, 87 427 14 00, 662 488 696, www.facebook.com/MuzeumTradycijKolejowej funkcjonuje sezonowo w budynku dworca kolejowego. Prezentowane eksponaty są związane z kolejnictwem Prus Wschodnich, wśród nich znajdują się rozkłady jazdy, urządzenia, narzędzia i mapy.
Kwatera Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych w Mamerkach
Kwatera w Mamerkach tel. 698 793 104, mamerki2@wp.pl, www.mamerki.com powstała w latach 1940–1944. Zbudowano ją na potrzeby 40 najwyższych generałów i feldmarszałków, 1500 oficerów i żołnierzy Wehrmachtu. Składała się z ok. 250 obiektów, w tym 30 schronów żelbetonowych, które przetrwały do naszych czasów niezniszczone. Korytarze i wnętrza schronów są dostępne dla turystów. Zachowały się także zejścia do kanałów. Obecnie na terenie kompleksu działa Muzeum II Wojny Światowej.Można tu przejść przez zainscenizowane wnętrze U-boota, zobaczyć replikę Bursztynowej Komnaty, a na zakończenie wizyty wejść na 38-metrową wieżę widokową, z której rozciąga się wspaniały widok na jezioro Mamry.
Zespół pałacowo-parkowy w Sztynorcie
W latach 1572–1945 Sztynort był główną siedzibą rodową Lehndorffów, jednego z najpotężniejszych rodów szlachty pruskiej. Zachowany do dziś pałac zbudowano w latach 1689–1691. Od północy otaczał go rozległy park, który był ówcześnie jednym z największych tego typu założeń w regionie. Zdobiły go dywany kwiatowe oraz różnorodne gatunki krzewów i drzew. Wytyczono w nim również regularne aleje dębowe. Na terenie parku zachował się klasycystyczny pawilon ogrodowy z przełomu XVIII i XIX w., neogotycka kaplica oraz renesansowe rzeźby. Do dziś przetrwały też wiekowe dęby, które są pomnikami przyrody. Do końca XIX w. przy pałacu działała stadnina koni krwi arabskiej. Podczas działań wojennych w 1945 r. pałac w Sztynorcie nie uległ zniszczeniu. Do początku 1947 r. mieściła się w nim kwatera wojsk sowieckich. W okresie powojennym budynek pełnił funkcję stołówki PGR-u, który użytkował też zabudowania gospodarcze założenia. Po likwidacji PGR-u zespół pałacowy podupadł. Obecnie obiekt należy do Polsko-Niemieckiej Fundacji Ochrony Zabytków Kultury, która przeprowadza prace remontowe.
Z wizytą w Sztynorcie
Częstym gościem sztynorckiego pałacu bywał biskup Ignacy Krasicki, który miał ponoć powiedzieć hrabiemu Ernstowi Heinrichowi von Lehndorffowi: „Kto ma Sztynort, ten posiada Mazury”. Od lipca 1941 do 20 listopada 1944 r. w Sztynorcie przebywał Joachim von Ribbentrop – minister spraw zagranicznych III Rzeszy.
Rezerwat przyrody Sztynort
W granicach rezerwatu znajdują się aleja dębowa w Sztynorcie, fragment lasu olszowo-jesionowego, a także zatoki jeziora Kirsajty, stanowiące miejsce gniazdowania ptaków wodno-błotnych oraz ich koncentracji w czasie jesiennych i wiosennych migracji.
