Serdecznie zapraszamy w piątek 3 lutego 2023 r. do Olsztyna na koncert Hiszpański wieczór – Manuel de Falla Filharmonia Olsztyn 2023.

Program:
Manuel de Falla
Noce w ogrodach Hiszpanii – impresja symfoniczna na fortepian i orkiestrę (Noches en los jardines de España); Dwie suity z baletu Trójkątny kapelusz (El sombrero de tres picos)

Manuel de Falla, rodowity Andaluzyjczyk, muzykę studiował w Madrycie u Felipe Pedrella, „ojca narodowej muzyki hiszpańskiej”. I to właśnie wtedy poznał Iberię Albéniza, która zachwyciła go nie tylko sposobem wykorzystania folkloru z rozmaitych regionów Hiszpanii, lecz także fakturą fortepianową, wyraźnie inspirowaną osiągnięciami Debussy’ego i Ravela.

Nic dziwnego, że pobyt w Paryżu, dokąd wyjechał w 1907 roku, uważał za kluczowe doświadczenie w swojej karierze kompozytorskiej. „W Paryżu spędziłem siedem niezapomnianych lat. Debussy, Ravel, Schmitt i Dukas byli moimi najlepszymi przyjaciółmi. Szczególnie Dukas.

On nakłaniał mnie do komponowania, on zaznajamiał Paryż z moimi dziełami. Tam napisałem Noce w ogrodach Hiszpanii – byłem tak daleko od Hiszpanii, że owe noce odmalowałem może piękniejszymi, niż są w rzeczywistości”. Dzieło, noszące podtytuł Symfoniczne impresje na fortepian i orkiestrę, zawiera muzykę, która czaruje przede wszystkim barwą i nastrojem.

To raczej impresjonistyczne obrazy niż linearne opowieści. Partia fortepianu, choć nie pozbawiona fragmentów wirtuozowskich, służy przede wszystkim celom kolorystycznym i wpleciona jest ściśle w tkankę orkiestrową.

Trzy impresje opisują trzy andaluzyjskie ogrody – są wyprawą w czasie i przestrzeni do krainy Al-Andalus w okresie szczytowego rozkwitu kultury muzułmańskiej na Półwyspie Iberyjskim. Pierwszy obraz, W Generalife, przenosi do rezydencji dawnych władców tej krainy: to przesycony zapachem jaśminu ogród otaczający Alhambrę.

Część druga, Taniec w oddali, rozgrywa się w niezidentyfikowanym ogrodzie, z którego leniwy wiatr przynosi echa egzotycznego tańca. Ostatnie ogniwo, W ogrodach Sierra de Cordoba, nawiązuje do mieszkającego tam niegdyś sufickiego filozofa Ibn Masarra.

Część ta najmocniej zainspirowana została tańcem – hipnotycznym wirowaniem sufich, roztapiającym się w finale, niczym w mroku nocy, w skrzypcowych kantylenach.

Dzięki rekomendacji Ravela i Dukasa niektóre utwory de Falli ukazały się w wydawnictwach paryskich. W 1913 roku opera Krótkie życie odniosła sukces w Nicei, potem w Paryżu. Sześć lat później kompozytor rozpoczął współpracę ze słynnymi baletami rosyjskimi Sergiusza Diagilewa, a ich wspólnym dokonaniem był Trójgraniasty kapelusz, którego premiera odbyła się w 1919 roku w londyńskim Alhambra Theatre.

Scenografię przygotował Pablo Picasso, za pulpitem dyrygenckim stanął Ernest Ansermet. Spektakl przyniósł de Falli zasłużony światowy rozgłos. Historia, osnuta na podstawie opowiadania Pedra Antonia de Alarcóna, jest tyleż nieskomplikowana, co atrakcyjna scenicznie – przedstawia historię burmistrza małego andaluzyjskiego miasteczka (to ona nosi tytułowy kapelusz), który stara się o względy ponętnej, ale przy tym zamężnej i wiernej młynarki.

Ostatecznie zostaje skompromitowany przez sprytną kobietę. Suity, zestawione przez kompozytora z muzyki scenicznej, zawierają najatrakcyjniejsze fragmenty baletu – genialne stylizacje muzyki andaluzyjskiej, jedynego w swoim rodzaju, olśniewającego feerią wyrafinowanych rytmów i melodii, folkloru andaluzyjskich Romów.

Juan José Navarro Hernandez (Hiszpania) – dyrygent
Pierre-Laurent Boucharlat (Francja) – fortepian
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej
Janusz Ciepliński – prowadzenie koncertu

Zakup biletów: www.bilety.filharmonia.olsztyn.pl

Data wydarzenia: 3 luty 2023 r., godz. 19:00.