Wiele twarzy Kopernika. Wizerunki na monetach, medalach, znaczkach i obrazach.

Na płótnie Jana Matejki, mistrza polskiego malarstwa historycznego, rozgrywa się niezwykła scena na szczycie wieży we Fromborku. To „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem” — dzieło, które ukazuje spotkanie śmiałych marzeń człowieka z wszechmocą stwórcy Wszechświata.

W tym pełnym symboliki obrazie Kopernik wznosi się ponad ograniczenia ludzkiej wyobraźni, próbując sięgnąć nie tylko gwiazd, ale także odnaleźć odpowiedź na pytanie, które od wieków dręczy ludzkość: „Gdzie jest jej miejsce w tym ogromnym kosmicznym teatrze?”. Słynny obraz, który powstał z okazji 400-lecia urodzin astronoma, jest być może najbardziej znaną, ale oczywiście niejedyną prezentacją wizerunku autora „O obrotach sfer niebieskich”. Jego podobizna znalazła się również na innych obrazach, ale też na monetach, medalach i znaczkach pocztowych.

Kopernik o wielu (artystycznych) twarzach

Najstarsze zachowane wizerunki Mikołaja Kopernika nie powstały za jego życia. Zarówno „portret strasburski”, stworzony przez Tobiasza Stimmera, jak i „portret gimnazjalny”, przechowywany obecnie w Ratuszu Staromiejskim w Toruniu, opierają się na nieistniejącym już obrazie, do którego Kopernik pozował lub który… sam namalował.

Jak żywą postacią w świadomości społecznej pozostaje wielki astronom, świadczy to, że wciąż często pojawia się w dziełach tworzonych współcześnie. Warto wspomnieć choćby o monumentalnych i wykraczających poza tradycyjne wyobrażenia oraz ramy formalne projektach Stanisława Szukalskiego „Kopernik” i „Pomnik Kopernika”, a także o nowoczesnych muralach, które w bieżącym roku powstały w pięciu miastach leżących na Szlaku Kopernikowskim. To pokazuje, że postać Kopernika stała się integralnym elementem polskiej kultury i symbolem osiągnięć polskiej nauki.