

Serdecznie zapraszamy w niedzielę 19 października 2025 r. do Olsztyna na Koncert 500-lecie Reformacji w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej Olsztyn 2025.
Wydarzenie będzie muzycznym hołdem dla epoki, w której zrodziły się nowe idee religijne i artystyczne, a muzyka stała się jednym z najważniejszych narzędzi duchowej ekspresji i kulturowej odnowy.
Wystąpią dwa znakomite zespoły:
🎺 Fistulatores et Bucinatores Regis – „Piszczkowie i trębacze królewscy”
oraz
🎶 Zespół Wokalny TEMPUS.
Wieczór dopełni wykład prof. Wojciecha Gajewskiego z Uniwersytetu Gdańskiego pt. „Na marginesie hołdu pruskiego: 500-lecie Reformacji na Mazurach”.
________________________________________
Muzyka królewskich dworów i miejskich uroczystości
Zespół Fistulatores et Bucinatores Regis specjalizuje się w rekonstrukcji muzyki renesansu i wczesnego baroku. Wykorzystując kopie dawnych instrumentów – trąbki suwakowej, szałamai, cynku, sackbutu, dulcjanu i perkusji – muzycy przeniosą publiczność w czasy królewskich kapel i miejskich świąt.
Ich repertuar oparty jest na zabytkach polskiej muzyki XVI i XVII wieku, takich jak Tabulatura Jana z Lublina czy Tabulatura gdańska, które dokumentują bogactwo ówczesnej kultury muzycznej i wirtuozerię wykonawców.
W skład zespołu wchodzą: Paweł Hulisz, Marek Niewiedział, Maciej Chwała, Piotr Dąbrowski, Beniamin Lewi i Paweł Szewczyk – wybitni instrumentaliści związani z czołowymi polskimi zespołami muzyki dawnej.
________________________________________
Wokalna precyzja i renesansowy styl
Drugą część koncertu wypełni występ Zespołu Wokalnego TEMPUS, kierowanego przez Martę Czarkowską-Lawaty. W skład zespołu wchodzą: Marta Czarkowska-Lawaty (sopran), Robert Lawaty (kontratenor), Jakub Grabowski i Adam Sławiński (tenory) oraz Miłosz Kondraciuk (bas-baryton).
Zespół, od lat specjalizujący się w wykonawstwie muzyki renesansowej i barokowej, ma na koncie występy w kraju i za granicą – m.in. w Krakowie, Lublinie, Rzymie i Palermo – oraz współpracę z wybitnymi zespołami, takimi jak Il Tempo, Bornus Consort czy Il Giardino d’Amore.
Jego koncerty, cenione za historyczną wierność i brzmieniową finezję, były transmitowane przez Europejską Unię Nadawców, a nagrania zdobywały prestiżowe nagrody, w tym Fryderyki.
________________________________________
Muzyka i historia
Koncertowi towarzyszyć będzie wykład prof. Wojciecha Gajewskiego – historyka, religioznawcy i wicedyrektora Instytutu Antropologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Profesor Gajewski, autor licznych publikacji o dziejach chrześcijaństwa i Reformacji, wprowadzi słuchaczy w kontekst kulturowy i duchowy epoki, w której zrodziły się nowe idee religijne i społeczne, kształtujące oblicze Mazur przez kolejne stulecia.
________________________________________
W kronikach od XV do XVII wieku odnajdujemy wzmianki o zespołach towarzyszących dworom królewskim i miejskim – Alta Cappella, grających tzw. „muzykę głośną” na trąbkach, szałamajach czy puzonach. Towarzyszyły one uroczystościom dworskim i miejskim, tworząc wyjątkową audiosferę epoki. Kompozytorzy tacy jak Wacław z Szamotuł, Marcin Leopolita, Mikołaj Gomółka, Bartłomiej Pękiel, Marcin Mielczewski czy Grzegorz Gerwazy Gorczycki tworzyli dla tych zespołów utwory podkreślające prestiż władców i miast. Świadectwem ówczesnej wirtuozerii są m.in. Tabulatura Jana z Lublina, Tabulatura gdańska, łowicka, toruńska, oliwska i pelplińska.
Renesansowa Rzeczpospolita, silne i stabilne państwo ostatnich Jagiellonów i władców elekcyjnych, stworzyła sprzyjające warunki dla rozwoju kultury i muzyki.
Zespół Fistulatores et Bucinatores Regis rekonstruuje muzykę renesansu i wczesnego baroku w oparciu o źródła historyczne, używając kopii dawnych instrumentów. Tworzą go doświadczeni muzycy – pedagodzy i wykonawcy związani z najlepszymi zespołami muzyki dawnej w Polsce. Ich koncerty przenoszą słuchaczy w czasy królewskich kapel i miejskich uroczystości.
Szczególnym polem zainteresowań zespołu jest Tabulatura Jana z Lublina (1537–1548) – najcenniejszy zabytek muzyczny XVI-wiecznej Polski. Zawarte w niej tańce, o różnorodnym pochodzeniu (polskim, włoskim, niemieckim, francuskim), ukazują bogactwo kultury dworskiej i ludowej. Utwory takie jak Zakłułam się tarniem czy Jeszcze Marcinie łączą wpływy rodzimego folkloru i europejskich tradycji tanecznych. Adaptacje tych kompozycji na instrumenty dęte renesansowe, takie jak cynk, szałamaja, dulcjan czy sackbut, tworzą nową, fascynującą perspektywę ich brzmienia.
W czasie powstawania Tabulatury polska muzyka przeżywała rozkwit – przy dworze Zygmunta Augusta działał m.in. lutnista Valentin Bakfark, a wkrótce pojawili się kompozytorzy Wacław z Szamotuł, Marcin Leopolita, Mikołaj Gomółka.
Zespół wokalny TEMPUS
Zespół Tempus, założony w 2009 roku w Warszawie, tworzy czworo śpiewaków specjalizujących się w muzyce renesansu – mszach, motetach, madrygałach i pieśniach dworskich. Ich repertuar sięga od XIII do XIX wieku. Artyści dbają o historyczny kontekst utworów, często wplatając w koncerty komentarz słowny.
Tempus koncertował w Polsce i za granicą (m.in. w Krakowie, Lublinie, Rzymie, Palermo), współpracując z zespołami Il Tempo, Bornus Consort, Il Giardino d’Amore czy Sabionetta. Występował na licznych festiwalach muzyki dawnej i kameralnej, a jego koncerty transmitowała Europejska Unia Nadawców.
Zespół ma na koncie liczne nagrania muzyki polskiego baroku i renesansu, m.in. dzieł Gorczyckiego, Mielczewskiego i Stachowicza, a także nagrody branżowe, w tym Fryderyki. Obecnie kierownikiem artystycznym zespołu jest Marta Czarkowska, śpiewaczka i dyrygentka, absolwentka Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.
Wydarzenie organizowane we współpracy z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Olsztynie. Koncert będzie jednym z najważniejszych punktów obchodów jubileuszu Reformacji w regionie Warmii i Mazur.
Wykonawcy:
Fistulatores et Bucinatores Regis
„Piszczkowie i trębacze królewscy”
Paweł Hulisz – renesansowa trąbka suwakowa
Marek Niewiedział – szałamaja
Maciej Chwala – cynk
Piotr Dąbrowski – sackbut
Beniamin Lewi – dulcjan
Paweł Szewczyk – perkusja
Zespół Wokalny TEMPUS:
Marta Czarkowska-Lawaty – sopran
Robert Lawaty – kontratenor
Jakub Grabowski – tenor
Adam Sławiński – tenor
Miłosz Kondraciuk – bas-baryton
W programie m. in.:
Psalmy Mikołaja Gomółki: “Nieście chwałę, mocarze”, “Słuchaj, co żywo”, “Jako na puszczy”, “Czasu gniewu”, “Panu ja ufam”, “Ochotna myśl, ochotne serce”, “Wsiadaj z dobrym sercem”, “Błogosław duszo”, “Głupi mówi w sercu swoim”, “Pan nasz Bóg nasz panuje” oraz wybrane pieśni z kancjonału Jana Seklucjana.
Zakup biletów: Bilety w cenie 40 i 30 zł dostępne w kasie Filharmonii i na stronie www.filharmonia.olsztyn.pl
Data wydarzenia: 19 października 2025 r., godz. 18:00.
Zapraszamy na strony:
www.facebook.com/events/
www.fb.com/HalaUraniaOlsztyn
www.planeta11.pl
www.facebook.com/Planeta11BibliotekaMultimedialna/
www.planetarium.olsztyn.pl
www.facebook.com/olsztynskie.planetarium/
www.facebook.com/KuzniaSpoleczna
www.ceik.eu
www.facebook.com/ceikolsztyn/
www.filharmonia.olsztyn.pl
www.facebook.com/filharmonia.olsztyn/
www.mok.olsztyn.pl
www.facebook.com/miejskiosrodekkulturywolsztynie/
www.visit.olsztyn.eu
www.facebook.com/olsztyn.eu
www.osir.olsztyn.pl
www.facebook.com/osir.olsztyn/
www.facebook.com/DziedzictwoKulinarneWM
www.facebook.com/departamentkulturyiedukacji
Miejsce: Olsztyn. Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie.
Źródło: www.fb.com/events/
Fot. www.fb.com/events/