4 niezwykłe miejsca nad Łyną

Zabieramy Was dzisiaj w niecodzienną podróż, trochę historyczną, trochę tajemniczą, z niespodziankami tak charakterystycznymi dla historii i przyrody regionu. Naprawdę warto je poznać. Związane są one z Łyną, piękną rzeką przecinającą krainę nazwaną Warmią.

Na początek kilka faktów – Łyna to największa rzeka województwa, jedenasta pod względem długości rzeka w Polsce. Jej źródła znajdują się w pobliżu miejscowości Łyna i zostały objęte granicami rezerwatu przyrody Źródła Rzeki Łyny. I tu się zatrzymajmy.

Obszar źródliskowy rzeki to głęboki wąwóz o stromych, porośniętych lasem liściastym zboczach. Wypływają z nich drobne strumyki, które na dnie wąwozu łączą się w jeden ciek. Na obszarze tym występuje zjawisko erozji wstecznej, rzadko spotykane na nizinach, a charakterystyczne dla obszarów górskich. W wyniku wypłukiwania materiału skalnego przez wypływającą ze źródeł wodę, źródła te systematycznie cofają się w głąb zbocza.

Dotrzeć do rezerwatu możemy m.in. z miejscowości Wólka Orłowska, położonej około 1,5 km od wsi Łyna. Ze zlokalizowanego tam parkingu wyruszamy na spacer żółtym szlakiem turystycznym. Licząca niemal 3 km wycieczka doprowadzi nas do dawnego młyna i pomostów widokowych w jarach nad źródłami rzeki.

Fot. Redakcja

Łyński Młyn, do którego dotrzemy, to nie lada gratka historyczna. Wzmianki o budowie młyna w tym miejscu sięgają 1387 r., czyli czasów krzyżackich. Dawniej młyn służył nie tylko do mielenia zboża, ale był wykorzystywany również (wzmianka z 1657 r.) przez sukienników z Nidzicy jako folusz, czyli urządzenie do spilśniania sukna. Dzisiaj pozostałości dawnego młyna są zabytkiem hydrotechniki.

Oczywiście Łyną (swobodnie już od Brzeźna Łyńskiego) możemy spłynąć kajakiem. Po drodze miniemy budowle, których nie sposób przeoczyć. W Olsztynie, niemal w centrum miasta, nad korytem rzeki wznoszą się dwa wiadukty kolejowe o wysokości 20 m. Pierwszy z nich powstał w latach 1872-1873, drugi zaś – w 1892 r. Obie budowle zostały wpisane do rejestru zabytków.

Fot. Redakcja

Przepływając przez Knopin, małą wieś oddaloną od Dobrego Miasta o około 3,5 km, trafimy na stary most stalowy, zagubiony pośród pól i łąk. Wykonany z kilkunastu części połączonych nitami, stanowi pamiątkę myśli technicznej z początku XX w.

Fot. Redakcja