Ślad trasy w pliku GPX
Nidzica (0,0 km) • Łyna (10,5 km) • rezerwat przyrody Źródła Rzeki Łyny (11,0 km) • Łyński Młyn (12,4 km) • Orłowo (14,6 km) • Likusy (19,5 km) • Brzeźno Łyńskie (23,2 km) • Kurki (26,5 km) • Jezioro Łańskie (brzeg wschodni) (36,6 km na wysokości ośrodka Cyranka) • Ruś (46,9 km) • Bartążek (49,6 km) • Olsztyn (56,0 km) • Redykajny (71,2 km) • Brąswałd (73,8 km) • Barkweda (77,7 km) • Cerkiewnik (84,8 km) • Swobodna (88,2 km) • Dobre Miasto (94,5 km) • Kunik (97,0 km) • Smolajny (99,9 km) • Łaniewo (112,2 km) • Lidzbark Warmiński (122,6 km) • Wielochowo (127,1 km) • Samolubie (139,7 km) • Perkujki (145,5 km) • Bartoszyce (150,5 km) • Wirwilty (155,5 km) • Rusajny (161,2 km) • Sępopol (165,9 km) • Stopki (172,4 km)
Długa, licząca ponad 170 km trasa zaczyna się na Mazurach w Nidzicy, w okolicy Kurek przekracza granicę Warmii, którą opuszcza w pobliżu Samolubia za Lidzbarkiem Warmińskim, biegnąc dalej po terenach historycznej Barcji aż do Stopek przy granicy z obwodem królewieckim Rosji. Szlak prowadzi wzdłuż Łyny – najdłuższej rzeki województwa – od której wziął również swa nazwę. Łyna jest atrakcyjnym szlakiem kajakowym, a jadąc Łynostradą można dotrzeć do kilku przystani kajakowych nad rzeką.
Łynostrada przebiega przez bardzo cenne przyrodniczo obszary Puszczy Napiwodzko‑Ramuckiej, jednego z większych kompleksów leśnych w Polsce, objętego w całości ochroną jako obszar specjalny ochrony ptaków Natura 2000, a także przez malownicze Lasy Wichrowskie. Na trasie są dwie stolice regionu – obecna (Olsztyn) i historyczna (Lidzbark Warmiński, który przez ponad 600 lat był siedzibą biskupów warmińskich). Ze względu na długość i liczne odcinki prowadzące przez obszary niezaludnione trasa polecana jest osobom o dobrej kondycji fizycznej.
Łynostrada zaczyna się przy dworcu kolejowym w Nidzicy i prowadzi do centrum miasta ul. Kościuszki, w połowie której znajduje się most na Nidzie. Na końcu ul. Kościuszki skręcamy w lewo i omijamy ratusz znajdujący się po lewej stronie na pl. Wolności. Dalej podążamy prosto odcinkiem ul. 1 Maja przez rondo, do którego zbiegają się ulice Traugutta i Słowackiego, a następnie wyjeżdżamy z miasta al. Sprzymierzonych. Jadąc wzdłuż drogi wojewódzkiej DW545, docieramy do granicy Nidzicy. Wciąż kierujemy się na północ ścieżką rowerową wzdłuż drogi, która następnie skręca w lewo w kierunku wsi Łyny. Następnie kontynuujemy jazdę drogą dla rowerów biegnącą wzdłuż drogi powiatowej przez Nibork Drugi do Łyny i rezerwatu przyrody Źródła Rzeki Łyny znajdującego się nieopodal wsi. Na początkowym odcinku trasa przebiega pomiędzy polami, wzdłuż ściany lasu ciągnącej się po lewej stronie. Pomiędzy wsiami Nibork Drugi i Wietrzychowo przez prawie 1,5 km po obu stronach drogi rozciąga się farma fotowoltaiczna.
Rezerwat Źródła Rzeki Łyny można zwiedzić na piechotę, zostawiając rower w Łyńskim Młynie. Z Łyny dojeżdżamy do niego, skręcając na rozjeździe w lewo, w stronę parkingu dla samochodów, a z niego drogą brukowaną w prawo na Łyński Młyn. Można też przejechać wąską ścieżką prowadzącą przez rezerwat do dawnego młyna, ale jest to dość trudne ze względu na powalone pnie, które miejscami ją przegradzają. Ścieżka zaczyna się na rozjeździe dróg w Łynie, oznakowana jest znakami zielonego szlaku pieszego, który będzie nam towarzyszył przez prawie całą drogę do Olsztyna. Jego znaki pojawiają się o wiele częściej niż szlaku rowerowego. Z Łyńskiego Młyna wyjeżdżamy na wschód, w stronę Orłowa. Bruk przechodzi w drogę szutrową. Po lewej w dole mijamy bagnistą dolinę rzeki, po prawej zalesione wzgórze. Wjeżdżamy w las i docieramy nim do drogi asfaltowej, w którą skręcamy w lewo, do Orłowa. Za cmentarzem skręcamy w lewo, drogowskazy pokazują Likusy, Brzeźno Łyńskie i Lipowo Kurkowskie. Za wsią jedziemy nawierzchnią szutrową, za ostatnim budynkiem na rozjeździe wybieramy prawą, większą drogę, nieco dalej jest kolejny rozjazd, ale obie odnogi drogi schodzą się po kilkuset metrach. Po prawej stronie drogi w lesie leżą dwa jeziora: Orłowo Wielkie i Orłowo Małe, to drugie jest faunistycznym rezerwatem przyrody.
Po pokonaniu kilku kilometrów dobrze oznakowanej, ale miejscami zapiaszczonej, drogi szutrowej wjeżdżamy do Likus, gdzie spod szutru przebija stary bruk. Za tablicą oznaczającą koniec miejscowości, na rozjeździe, skręcamy w prawą odnogę. Niedaleko droga rozchodzi się na dwie równoległe i schodzi w jedną po ok. 300 m. Przy drogowskazie na Brzeźno Łyńskie, skręcamy w kierunku tej wsi w lewo. Ok. 3,5 km za Likusami z prawej dołącza droga, którą wiedzie czerwony szlak rowerowy. Na kolejnym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, zgodnie z drogowskazem na Brzeźno Łyńskie. Przy pierwszych zabudowaniach wsi odbijamy w prawo. Najpierw jedziemy wzdłuż lasu, potem w niego wjeżdżamy. Droga jest węższa, miejscami piaszczysta, z garbem pośrodku. Tak dojeżdżamy do ośrodka wypoczynkowego pomiędzy jeziorami Kiernoz Mały i Kiernoz Wielki. Jakość drogi trochę się poprawia, a ona sama znowu nurkuje w las, by po ok. 1 km dotrzeć do brzegu jeziora po lewej. Pokonujemy krótki odcinek przez las i dojeżdżamy do większej szutrówki, którą skręcamy w lewo i wjeżdżamy do Kurek. Po kilkuset metrach docieramy do drogi asfaltowej wiodącej z Olsztynka do Szczytna. Możemy zrobić zakupy w sklepie w Kurkach.
Trasa prowadzi z Kurek w prawo na Szczytno. Po przejechaniu ok. 1 km, na skraju lasu, skręcamy w lewo w drogę szutrową i wybieramy lewą z dwóch odnóg. Po lewej ręce mamy otwartą dolinę Łyny. Rzeka po ok. 1 km wpływa do Jeziora Łańskiego. Trasa prowadzi w pobliżu jego brzegów przez las. Nawierzchnia przechodzi w bruk, na rozjeździe dróg wybieramy lewą odnogę. Dzikie i odludne jezioro widzimy czasem pomiędzy drzewami. Po 1 km na drodze znowu pojawia się szuter. Na kolejnym rozwidleniu skręcamy w lewą drogę. Trzymamy się zielonego szlaku turystycznego, przecinając prosto kilka skrzyżowań dróg leśnych. Dojeżdżamy do rezerwatu przyrody Las Warmiński. Na drodze pojawia się asfalt. Wjeżdżamy w granice tzw. Łańskiego Imperium – na tereny należące do legendarnego rządowego ośrodka z czasów PRL-u, gdzie w całkowitej izolacji od otoczenia odpoczywali i polowali ówcześni prominenci. Mijamy zjazd w lewo wiodący na półwysep Lalka.
Po 1,5 km szlak pieszy odbija w prawo w leśną drogę, ale my jedziemy prosto. Na rozjeździe skręcamy w lewo (w prawo jest zakaz wjazdu). Nieco dalej z prawej ponownie dochodzi do naszej trasy zielony szlak, aby po 1 km odbić w lewo. My jedziemy prosto i na skrzyżowaniu z szerszą drogą asfaltową skręcamy w lewo. Zielony szlak dołącza z lewej. Stary, wielogatunkowy las po obu stronach drogi i widoczne po lewej jezioro tworzą tu prawdziwie bajkową scenerię. Na skrzyżowaniu skręcamy w lewo drogą asfaltową, zgodnie ze znakami szlaku. Po dość długim zjeździe przejeżdżamy mostek na Łynie w miejscu, gdzie wypływa ona z jeziora Ustrych i jest przegrodzona przez zaporę małej elektrowni wodnej. Mijamy tablice z informacjami o rezerwacie i Obszarze Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka.
Kilkaset metrów dalej, na rozjeździe, skręcamy w prawo w drogę szutrową, miejscami pokrytą piaskiem. Po ok. 2,5 km skręcamy w prawo, kierując się znakami Łynostrady i zielonego szlaku pieszego, który towarzyszy nam przez długie odcinki. Na kilkaset metrów pojawia się bruk, za nim nieutwardzona droga gruntowa. Mijamy szlaban, za którym kierujemy się dalej prosto i koło leśnego parkingu wyjeżdżamy z lasu w miejscowości Ruś. Jedziemy w dół, drogą o zmiennej, przeważnie brukowej, nawierzchni, do drogi asfaltowej i skręcamy w nią w lewo. Po pokonaniu kilkuset metrów odbijamy w prawo, w drogę szutrową wiodącą do Bartążka. Jedziemy najpierw między zabudowaniami, przez most na Łynie, a dalej wśród pól i łąk, zgodnie z przebiegiem zielonego szlaku turystycznego. Dalszy odcinek jest pięknie obramowany starymi drzewami. Na rozjeździe skręcamy w drogę gruntową w lewo. Po obu stronach rozciągają się rozległe pola. Dojeżdżamy do obwodnicy i przejeżdżamy nad nią wiaduktem. Za wiaduktem kierujemy się w prawo, a po zjechaniu z nasypu skręcamy w lewo, w drogę szutrową. Przejeżdżamy nią pomiędzy zabudowaniami, wybierając lewą odnogę, i dojeżdżamy do drogi asfaltowej w Bartążku. Skręcamy w prawo w ul. Warmiński Las, mijamy po lewej stronie Aromapark, a za miejscowością, w miejscu, gdzie ulica skręca w prawo, zjeżdżamy z niej w lewo na ścieżkę pieszo-rowerową wiodącą wzdłuż jeziora.
Za jeziorem skręcamy w prawo w osiedlową ul. Przyrodniczą i jedziemy nią pod górkę aż do jej skrzyżowania z dwupasmową wylotówką z Olsztyna. Zjeżdżamy w prawo na ścieżkę rowerową, przecinamy wylotówkę przejazdem dla rowerzystów i kierujemy się w lewo w kierunku miasta. Po minięciu jego granicy kontynuujemy jazdę ścieżką wzdłuż dwupasmówki, która zyskuje tu nazwę ul. Płoskiego. Przecinamy ul. Witosa, potem ul. Wilczyńskiego, skręcamy w lewo, przecinamy al. Sikorskiego i jedziemy pod górkę. Za drugim rondem jedziemy dalej prosto, następnie skręcamy w prawo w ul. Maczka, która początkowo ma nawierzchnię z płyt betonowych, a dalej asfaltową. Za przedszkolem widocznym z lewej strony skręcamy w lewo, a po zjechaniu w dół – w prawo. Jedziemy wiodącą wzdłuż Łyny ul. Szostkiewicza przez osiedle Brzeziny do ul. Kalinowskiego. Skręcamy w tę ostatnią w lewo, przejeżdżamy przez most na Łynie, a po pokonaniu kilkuset metrów skręcamy w prawo, w szutrową ścieżkę rowerową.
Początkowo jedziemy po terenie osuszonego w XVIII w. jeziora Płociduga Duża, który okresowo bywa podtapiany, potem wzdłuż rzeki, dalej przecinamy park Centralny zaprojektowany w stylu angielskim. Znajdują się tutaj aż cztery mosty łączące brzegi Łyny, jest także przystań kajakowa, wiele ścieżek dla pieszych i rowerzystów oraz fontanna ze specjalnym nocnym podświetleniem. W misie fontanny umieszczono instalację nawiązującą do dokonań Mikołaja Kopernika w Olsztynie, czyli zanurzone w wodzie półkule, które symbolizują planety Układu Słonecznego. Dla lubiących aktywną rekreację na świeżym powietrzu jest plac zabaw z elementami małej architektury rekreacyjnej oraz siłownia. Dalej jedziemy tuż obok zamku kapituły warmińskiej i przez park Podzamcze, drogą prowadzącą pod zabytkowymi wiaduktami kolejowymi, docieramy do rozległego Lasu Miejskiego z rozbudowaną siecią ścieżek pieszych i rowerowych. Na jego terenie zlokalizowana jest także elektrownia wodna.
Na północy miasta wjeżdżamy do lasu drogą o utwardzonej, szutrowej nawierzchni. Przez most Smętka, obok Bike Parku Wąwóz, docieramy do elektrowni wodnej na Łynie. W tym miejscu wpada do niej rzeka Wadąg. Kierując się oznaczeniami szlaku, przed zabudowaniami skręcamy w prawo i jedziemy drogą leśną wzdłuż rzeki. Po przejechaniu ok. 1 km mijamy z prawej działki rekreacyjne. Za nimi skręcamy w prawo (ul. Polna wsi Dywity), a potem znowu w lewo wjeżdżamy w las. Gdy po lewej stronie mijamy most na Łynie, skręcamy w prawo i po pokonaniu asfaltem kilometra dojeżdżamy do drogi wiodącej z Dywit do Brąswałdu. Skręcamy w nią w lewo i jedziemy dalej asfaltem przez Brąswałd do Barkwedy. W Brąswałdzie można odpocząć na przystani kajakowej z wiatą oraz miejscem na ognisko. Mijamy jezioro Mosąg i dojeżdżamy do Barkwedy. Przecinające ją dawne koryto Łyny nosi nazwę Starej Łyny.
We wsi kierujemy się na Cerkiewnik, a dalej jedziemy ładną aleją w głąb lasu, zgodnie z oznakowaniem Łynostrady. Wyjeżdżając z lasu przed Cerkiewnikiem, docieramy na wzniesienie, z którego rozciąga się wspaniała panorama okolic z kościołem pw. św. Katarzyny. Szutrowym zjazdem kierujemy się do wsi, skąd jedziemy dalej drogą asfaltową. Przed Łyną skręcamy w lewo, w szutrową drogę oznaczoną drogowskazem „Swobodna 2”. Nad Łyną znajduje się doskonałe miejsce do odpoczynku z wiatami, czyli kolejna przystań kajakowa. W Swobodnej stoi ciekawa kapliczka, a przy niej drogowskaz na Dobre Miasto. Na końcu wsi rozpoczyna się droga asfaltowa (na kilkukilometrowym odcinku prowadzi wzdłuż niej ścieżka rowerowa), którą dojeżdżamy przez Knopin – tu warto zwrócić uwagę na stojącą po lewej stronie kapliczkę z 1792 r. – do Dobrego Miasta.
W Dobrym Mieście mijamy park przy Małej Łynie, w którym możemy zatrzymać się na odpoczynek. Jest to wspaniałe miejsce do zabawy dla dzieci. Jeśli przejedziemy przez mostek na Małej Łynie i dalej przez mostek na Łynie, dotrzemy do przystani kajakowej, gdzie też możemy wygodnie odpocząć. Wyjeżdżamy z miasta ulicą Wojska Polskiego, która przechodzi w drogę krajową DK51, biegnącą w stronę Lidzbarka Warmińskiego. Na tym odcinku możemy skorzystać z ciągu pieszo-rowerowego. W Kosyniu pokonujemy kładkę na Łynie i kontynuujemy jazdę ścieżką wzdłuż DK51 do ronda przed Smolajnami. Za rondem korzystamy z przejścia dla pieszych, by przedostać się na drugą stronę DK51, i zjeżdżamy ścieżką do Smolajn, gdzie możemy odpocząć na przystani kajakowej z wiatami. We wsi zachował się dawny pałac biskupów warmińskich.
Dojeżdżamy do lasu i skręcamy w drogę wiodącą w prawo. Na tym odcinku można natknąć się na luźniejszy szuter. W Urbanowie kierujemy się na Łaniewo (znajdująca się w pobliżu tej wsi przystań kajakowa z wiatami zapewni nam możliwość odpoczynku). Od Łaniewa do Lidzbarka Warmińskiego trasa pokrywa się z rowerowym Szlakiem Kolejowym, prowadzącym z Ornety. W Lidzbarku Warmińskim przez park im. Ireny Kwinto docieramy do Bulwaru nad Łyną. Z bulwaru wracamy na ulicę Olsztyńską i kierujemy się nią na północ w stronę wsi Wielochowo. Na tym odcinku (ok. 5 km) szlak prowadzi wydzieloną trasą rowerową i pokrywa się z Green Velo. W Wielochowie ciekawostką jest „świecący” odcinek ścieżki (ok. 100 m), który nocą emituje niebieskie światło. Przy wjeździe do wsi, na południowym krańcu Jeziora Wielochowskiego, jest także plaża z kąpieliskiem, gdzie możemy odpocząć pod wiatą. Przed północnym krańcem jeziora skręcamy w prawo, w kierunki wsi Koniewo.
Jedziemy pomiędzy polami drogą szutrową, a we wsi kontynuujemy podążanie na wschód, wjeżdżając na drogę asfaltową. Przejeżdżamy przez mostek na rzeczce Elmie – dopływie Łyny – i jedziemy dalej przez Budniki do Kotowa. W tej wsi, w pobliżu elektrowni wodnej, jadąc tą samą drogą, skręcamy w prawo i pokonujemy most na Łynie. Za mostem skręcamy w lewo, w drogę szutrową, którą jedziemy na północny wschód i docieramy do Samolubia. We wsi pokonujemy trzy zakręty na krótkich odcinkach asfaltowych, po czym skręcamy w prawo w kolejną szutrówkę wiodącą na północny wschód. Po pokonaniu nieco ponad 2 km, skręcamy w lewo, w ścieżkę polną i wjeżdżamy w las. Jedziemy nią wzdłuż Łyny kolejne 2 km i lądujemy na przystani kajakowej w Perkujkach, gdzie możemy odpocząć. Z przystani drogą gruntową jedziemy w stronę wsi Perkujki, a dalej poruszamy się szutrem i przez lasy i pola docieramy do granicy Bartoszyc. Tu nawierzchnia drogi przechodzi w asfaltową, a sama droga zyskuję nazwę ulicy Wojska Polskiego. W mieście, na ulicy Bohaterów Warszawy, Łynostrada spotyka się ze szlakiem Green Velo. W pobliżu trasy, z prawej strony, zlokalizowany jest MOR, z którego można skorzystać. Po pokonaniu mostu na Łynie przecinamy ulicę i wjeżdżamy do parku Elżbiety położonego nad rzeką. Po wyjechaniu z parku, skręcamy w prawo w ulicę Żeromskiego (rozstając się z Green Velo). Opuszczamy miasto i przez Wiatrak docieramy do wsi Wirwilty.
Dalej trasa prowadzi nas znowu w pobliże rzeki – obok Szyliny Małej, przez Szylinę Wielką i Rusajny. Jeśli w Szylinie Wielkiej zjedziemy ze szlaku nad Łynę, możemy odpocząć na dobrze zagospodarowanej prywatnej przystani kajakowej z wiatą. Kolejna miejscowość na trasie to Smolanka, gdzie znowu spotykamy Green Velo. Łynostrada pokrywa się z nim na odcinku do Sępopola. Jadąc dalej, omijamy historyczne centrum tego miasta, pokonując część ulicy Długiej i skręcając na północ – w stronę wsi Długa. Stąd już tylko 5 km dzieli nas od punktu końcowego Łynostrady, czyli przystani kajakowej w Stopkach (w linii prostej niespełna 3 km do granicy państwa).
Trasa została wytyczona w oparciu o istniejące drogi i ścieżki rowerowe, prowadzi także szosami o małym natężeniu ruchu samochodowego. Ze względu na szutrową, nieutwardzoną nawierzchnię w lasach zaleca się rowery do jazdy w terenie. Miłośnicy historii muszą zarezerwować sobie dużo czasu na zwiedzanie.
Na wycieczkę warto zabrać ze sobą mapę, zwłaszcza jeśli w planach jest modyfikacja lub skrócenie trasy. Szlak został oznakowany kolorem zielonym. Olsztyn i Nidzica mają dogodne połączenia kolejowe z wieloma miastami Polski. W Nidzicy zatrzymują się wszystkie pociągi dalekobieżne i regionalne. W Olsztynie są dwa dworce kolejowe. Stacje kolejowe są też w miejscowościach położonych na lub przy trasie: w Dobrzyniu, Cerkiewniku, Swobodnej i Dobrym Mieście.
